Święto słowa

to cieszący się dwudziestoletnią tradycją i renomą cykl imprez realizowany pod patronatem Bydgoskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, który służy prezentowaniu, w ramach corocznych spotkań o różnej tematyce i formie, szeroko rozumianej problematyki językowej. Poprzez zajęcia warsztatowe, ćwiczenia wykłady, konkursy pięknego mówienia i czytania, promocje książek oraz czytelnictwa uczestnicy uwrażliwiani są przez specjalistów na piękno i kulturę słowa.
Projekt służy promowaniu i doskonaleniu wśród uczniów w różnym wieku (od przedszkolaków po maturzystów) umiejętności poprawnego, pięknego i skutecznego mówienia w różnych sytuacjach komunikacyjnych oraz zachęcaniu do lektury literatury pięknej. Podejmowane przez wykładowców (językoznawców, literaturoznawców, Mistrzów Mowy Polskiej, pisarzy, aktorów, dziennikarzy,tłumaczy, scenarzystów, artystów plastyków i informatyków) zagadnienia dotyczą wzorców polszczyzny utrwalonej przez wybitnych autorów w dziełach literackich, mowy „malej ojczyzny”, poprawności językowej, typowych błędów, stylów i odmian językowych, środków językowych, problematyki wulgaryzmów, sztuki retoryki, dostosowaniu stylu i sposobu wypowiadania się do różnych sytuacji komunikacyjnych, skuteczności komunikacji, pragmatyki językowej, etyki i kultury słowa oraz zagadnień związanych z porozumiewaniem się w Internecie (m.in. hejtu).  

Uczestnicy współtworzą formułę projektu, proponując konkretne tematy czy zagadnienia wykładów, które zawsze są połączone z warsztatami i innymi formami prezentacji, takimi jak spektakle, poezja śpiewana, spotkania autorskie. Zwieńczeniem doskonalenia umiejętności pięknego, poprawnego i efektywnego posługiwania się polszczyzną jest rywalizacja krasomówców - Konkurs pięknego mówienia i czytania. Świętu słowa towarzyszą rozmaite działania promujące czytelnictwo i piękno mowy,wystawy ex librisów, ilustracji, książek, sesje literackie, prezentacje okolicznościowe wybranych postaci i ich dokonań. Tak szerokie spektrum propozycji poświęconych polszczyźnie pozwala młodzieży uniknąć wielu problemów komunikacyjnych oraz pomaga skuteczniej i lepiej wypowiadać się. Ma także na celu zaszczepienie młodym ludziom pasji czytelniczych oraz potrzeby dbałości o styl wypowiadania się w mowie i piśmie.
Rokrocznie organizowana jest także impreza z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego.

 

10.04.2024

10 kwietnia w Pałacu Młodzieży w ramach „Święta Słowa” dr hab. Rafał Zimny profesor uczelni UKW podjął temat: „Czym jest hejt”.   W bardzo ciekawym  wystąpieniu  przybliżył młodzieży zjawisko  hejtu, ukazując jego historyczne, psychologiczne i socjologiczne uwarunkowania, ukazując także znaczenie emocji  w powstawaniu hejtu czy szerzej mowy nienawiści. Ważne było także wskazanie na  kontekst etyczny tego fenomenu, który definiowany jest jako zjawisko kulturowe, produkt uboczny społeczeństwa ery cyfrowej. Jednak rozwijając problem Pan Profesor, ukazał że takie  postawy, potrzeby i leżące u ich źródeł emocje są stare jak ludzkość. Wywodzą się one z fundamentalnej opozycji „swój- obcy”, wiążą się więc z strachem przed obcością, postrzeganiem obcego jako  wroga. Współcześnie ta postawa  zmienia się  na akceptację innego. Kulturowo zaczyna się dostrzegać w nim szansę. Postrzeganie „ obcych” jako ubogacenie kulturowe przy zachowaniu własnej  tożsamości nie prowadzi jednak do  całkowitej eliminacji negatywnych zjawisk: trollingu, hejtu czy mowy nienawiści w przestrzeni publicznej, zwłaszcza w przestrzeni internetowej, która daje poczucie bezkarności. W dalszym ciągu organizowanie się wobec idei negatywnej, przeciw potencjalnemu wrogowi, wyrażające uczucie nienawiści to zjawisko rozpowszechnione w różnych kręgach, także w młodzieżowym środowisku. Poczucie tzw. „duszy grupowej”, kierowanie się stereotypami, potencjalna  anonimowość  działania stanowią przyczyny rozpowszechnienia się bardzo szkodliwego zjawiska jakim jest hejt  w rzeczywistości wirtualnej, stanowiąc   poważne zagrożeniem dla bezpieczeństwa psychicznego młodych ludzi serfujących  w Sieci, stanowiąc problem społeczny i psychologiczny.
Bardzo dobrym zwieńczeniem wykładu prof. Rafała Zimnego był spektakl „NA JĘZYKACH” zaprezentowany przez grupę teatralną
„13 do kwadratu” ze Szkoły Podstawowej w Kruszynie, której instruktorami są pani Agnieszka Żarnowska i pan Jakub Stschowicz. Młodzi aktorzy w  przekonywujący sposób ukazali zjawisko agresji słownej, plotki czy hejtu w środowisku uczniowskim, które prowadzą do tragedii wrażliwych młodych ludzi. Pokazanie przez rówieśników uczestników spotkania poświęconego zjawisku hejtu dramatycznych  konsekwencji  używania „ mowy nienawiści”  stanowiło mocny akcent imprezy i na pewno skłoni młodzież  do głębszej refleksji nad tym, że słowo ma moc, niesie zawsze jakieś skutki. Złe słowa zawsze prowadzą do czyjejś krzywdy, a niekiedy nawet do samobójstwa ofiary słownych prześladowań- co pokazał spektakl „NA JĘZYKACH”

zdjęcia Jarosław Pabijan

12.04.2023

12 kwietnia 2023 roku  w ramach Święta słowa młodzież miała okazję uczestniczyć w prawdziwej uczcie intelektualnej. Pani dr Marta Kładź-Kocot zaproponowała refleksję nad  wyzwaniami dotyczącymi rozwoju technologicznego, przed którymi stoi ludzkość oraz nurtującymi człowieka od zarania istnienia  pytaniami o transcendencję w oparciu o analizę i interpretację powieści  Jacka Dukaja „Katedra”. Wszystko to w ramach  wykładu zatytułowanego :„Katedra Jacka Dukaja, czyli człowiek wobec zagadki wszechświata”. Po bardzo ciekawym i dogłębnym przybliżeniu treści utworu w kontekście konwencji literatury science fiction, dr Marta Kładź-Kocot  ukazała interesujące wątki i niedopowiedzenia zawarte w tym dziele, by zwrócić uwagę na  wielości możliwych interpretacji, w tym różnych odpowiedzi na fundamentalne i odwieczne pytania o pochodzenie i kres świata oraz wszechświata.  Tajemnice dotyczące bardzo ważnych  i ciekawych zagadnień,  wieloznaczność znaków i odczytań oraz wizji futurologicznych, które rodzą jednocześnie  nadzieje i obawy ( np. kwestia transhumanizmu, sztucznej inteligencji) stały się punktem wyjścia do bardzo długiej, ożywionej i ciekawej dyskusji z młodymi słuchaczami. Jak bardzo poruszył ich sam wykład i jak ważne dla młodego pokolenia są poruszone w nim kwestie świadczyły nie tylko oklaski po wystąpieniu literaturoznawczyni i autorki powieści science fiction czy wyrażone słowami uznanie młodych  odbiorców, ale także niezwykle głębokie refleksyjne pytania stawiane  przez nich gościowi oraz  znajomość zagadnień i literatury podejmującej podobne tematy. To naprawdę było bardzo udane i jak widać bardzo potrzebne spotkanie.

 

26.05.2022

26 maja  odbyło się  długo oczekiwane spotkanie z mistrzem słowa i znakomitym znawcą sztuki panem Wojciechem Kielerem. Tym razem z okazji Roku Romantyzmu Polskiego w ramach „Święta słowa” wygłosił on wykład z prezentacją multimedialną „Romantyczne imaginarium. W świecie wyobraźni malarzy i rzeźbiarzy romantyzmu”. Młodzi ludzie wraz z nieocenionym przewodnikiem odbyli „podróż” szlakiem głównych tematów i motywów epoki poprzez wspaniale dobrane przykłady dzieł mistrzów pędzla i dłuta tamtych czasów. Na pewno przekazany w syntetycznej formie obraz nie tylko sztuki, ale i człowieka doby romantyzmu – jego wrażliwości,  postaw, inspiracji, dążeń oraz estetyki  tamtych czasów utrwalił i przybliżył  młodzieży romantyzm jako epokę, romantyków jako ludzi i artystów, wreszcie  styl romantyczny w wielu odsłonach ,  a także ukazał  konteksty polityczne i kulturowe oraz  aktualne wówczas zdarzenia kształtujące typ bohatera, źródło podejmowanych tematów i styl artystyczny. Paralele z dziełami literackimi, ekscytujące  biografie  twórców,  podobne do losów oraz postaw kreowanych przez nich bohaterów w prezentacji wykładowcy stawały się bardzo współczesne i żywe, wyraźnie pociągając młodego słuchacza. Świętując dwusetną  rocznicę wydania „Ballad i romansów” odkrywamy świeżość i bliskość idei i przeżyć, doświadczeń i dążeń romantyków - tych  będących twórcami i tych, którzy byli ich kreacją.